Czym są dywidendy?

Dywidenda to wypłata części zysku spółki na rzecz jej akcjonariuszy. Celem podziału dywidend pomiędzy udziałowców jest zwabienie nowych inwestorów. Dywidenda jest swojego rodzaju wynagrodzeniem dla osób, które odważą się inwestować długoterminowo, przetrzymując swoje akcje. W tym artykule dowiesz się wszystkiego na temat dywidend na czynione przez Ciebie inwestycje.

Czym jest dywidenda?

Spółki notowane na giełdzie mogą podjąć decyzję o przekazaniu części zysku swoim akcjonariuszom. Wieści o wypłacie dywidendy na ogół skutkują proporcjonalnym wzrostem kursu danej akcji, podczas gdy faktycznie do niej dojdzie, następuje spadek kursu.

W jaki sposób działa dystrybucja dywidend?

Wypłacanie dywidend zawsze odbywa się według następujących kroków: ogłoszenie, pierwszy dzień notowania akcji bez prawa do dywidendy, data ustalenia praw oraz termin płatności. Przyjrzyjmy się bliżej każdemu z tych kroków.

Ogłoszenie

Ogłoszenie jest pierwszym etapem wypłaty dywidendy. Innymi słowy, to moment, kiedy firma ogłasza współczynnik dywidend oraz termin, w którym zostanie ona wypłacona. Cena akcji wzrośnie o wartość ogłoszonej dywidendy. Jeśli akcje są notowane po 10 USD i zostanie wypłacona dywidenda w wysokości 1 USD, to cena akcji również wzrośnie o 1 USD.

Pierwszy dzień notowania akcji bez prawa do dywidendy

Następny termin w kolejce to pierwszy dzień notowania akcji bez prawa do dywidendy (z ang. ex-dividend date).  Ten etap jest ściśle związany z określeniem grona osób, uprawnionych do otrzymania dywidendy. Takie prawo nabędą wszystkie osoby, które były w posiadaniu akcji spółki przed pierwszym dniem notowania akcji bez prawa do dywidendy. Jeśli kupisz akcje w lub po tym dniu nie zyskasz uprawnień do wypłaty.

W dniu pierwszego notowania akcji bez prawa do dywidendy cena akcji spadnie o wartość dywidendy. Zgodnie z logiką, wartość akcji spadnie, ponieważ nie otrzymasz żadnej dodatkowej wypłaty zysku. Przykładowo, kiedy cena akcji wynosi 10 USD, a dywidenda 1 USD to cena akcji spadnie do 9 USD.

Data ustalenia praw

Jak sama nazwa wskazuje, jest to dzień, w którym spółka zatwierdza, listę uprawnionych do otrzymania dywidendy. Akcje nieustannie przechodzą z rąk do rąk, co czyni je produktem wolnorynkowym i właśnie z tego powodu spółka musi ustalić, kto jest uprawniony do otrzymania części zysku. Dniem ustalenia praw jest zazwyczaj kolejny dzień roboczy, następujący po dniu pierwszego notowania akcji bez prawa do dywidendy.

Chcesz być uprawniony do otrzymywania dywidendy? W takim razie należy nabyć akcje co najmniej dwa dni przed dniem ustalenia praw.

Termin płatności

Termin płatności to inaczej dzień przyznania uprawnionym inwestorom wypłaty za dywidendy. Jeśli dokonałeś zakupu w dniu pierwszego notowania akcji bez prawa do dywidendy lub później, to przykro nam, ale nie otrzymasz dywidendy. Zanim dojdzie do faktycznej wypłaty, może minąć nawet miesiąc.

Trzymanie ręki na pulsie w dniu wypłaty jest ciekawym doświadczeniem. Kiedy następuje termin płatności, cena akcji może spaść, jeśli inwestorzy obawiają się, że spółka dotkliwie odczuje uszczuplenie swoich rezerw finansowych.

Dywidenda w wysokości 3 euro została wypłacona z tytułu posiadania akcji HeadFirst Source G. W dniu pierwszego notowania akcji bez prawa do dywidendy (24 grudnia) kurs akcji logicznie spadł o 3 Euro.

 Jakie rodzaje dywidend rozróżniamy?

Spółki mogą zdecydować się na wypłatę dywidendy w gotówce (dywidenda pieniężna) lub w akcjach (dywidenda w formie akcji). Przyjrzyjmy się bliżej ich definicjom.

Czym są dywidendy pieniężne?

To najczęściej spotykany rodzaj dywidend. Spółka wypłaci część zysków w gotówce. Rzućmy okiem na poniższy przykład:

Wyobraź sobie, że jesteś w posiadaniu 1000 akcji o wartości 10 USD każda. Tak więc łączna wartość wynosi 10 000 USD. Jeśli odsetki dywidendy są równe 5%, otrzymasz 500 dolarów w gotówce.

Czym są dywidendy akcyjne?

Bywa, że firma decyduje się na podział swoich zysków poprzez wypłacenie akcji. Ta opcja wypłaty jest znana również jako dywidenda w formie akcji. Skupmy się na poniższym przykładzie:

Podobnie jak w poprzednim przykładzie, wyobraź sobie, że posiadasz 1000 akcji o wartości 10 USD każda, a więc ich łączną wartość wynosi 10 000 USD. Idąc tym tropem, wnioskujesz, że jeśli wartość odsetek dywidendy to 5%, to otrzymasz wtedy 500 USD. Biorąc pod uwagę cenę akcji, która równa się 10 USD, w przypadku wypłaty dywidend w formie akcji, otrzymasz 50 dodatkowych akcji.

Dlaczego firmy wypłacają dywidendy?

Firmy wypłacają dywidendy z różnych powodów. Poniżej omówimy główne przyczyny, dla których spółki mogą zdecydować się na tego rodzaju podział części swoich zysków.

Nagroda za zaufanie

Należy pamiętać, że akcjonariusze są współwłaścicielami spółki. Tak więc w ramach wdzięczności wobec inwestorów, którzy zdecydowali się ulokować część swoich środków finansowych w spółce, zarząd może podjąć decyzję o podziale części swoich zysków poprzez wypłatę dywidendy. Jest to swojego rodzaju nagroda dla lojalnych udziałowców, którzy obdarzyli spółkę swoim zaufaniem.

Brak ciekawych alternatyw

Prężnie działająca spółka, chcąc zwiększyć swoje dochody w przyszłości, na ogół inwestuje część zysków w nowe projekty. Niemniej jednak czasami zarząd najzwyczajniej w świecie nie ma pomysłu lub nie widzi takiej potrzeby. Wtedy to spółka może zdecydować się na wypłatę dywidend swoich akcjonariuszom.

Działanie zapobiegawcze

Spółka, konsekwentnie wypłacająca dywidendy, przyzwyczaja akcjonariuszy do stałego dochodu ze swojej działalności. Jeśli procedura ta zostanie wstrzymana lub zmniejszy się kwota wypłat, to naturalnie w umysłach udziałowców zrodzą się pewne obawy. Przy spadku wysokości dywidend inwestorzy mogą nagle rzucić się niczym szczerbaty na suchary i zacząć masową wyprzedaż akcji, a co za tym idzie, spadną notowania spółki. Doskonałym przykładem, tego rodzaju paranoi jest spółka Shell, która to, po raz pierwszy od II wojny światowej, zawiesiła wypłaty dywidend w związku kryzysem, wywołanym przez pandemię Covid-19.

Nie należy popadać w paranoję, kiedy dochodzi do zmniejszenia lub całkowitego usunięcia dywidend, ponieważ nie zawsze oznacza to kłopoty. Tak na dobrą sprawę spółka mogła rozpocząć nowy, potencjalnie lukratywny projekt lub inwestycję, która w przyszłości zaowocuje pokaźnym zyskiem. Dlatego warto dokładnie przyjrzeć się przyczynom, zanim założysz, że stało się najgorsze.

Zapobieganie sprzedaży

Masowa wyprzedaż akcji to przysłowiowa sól w oku dla wielu spółek. Chcąc uniknąć takiej sytuacji, zarząd wypłaca dywidendy akcjonariuszom. Takie działania przyciągają inwestorów, z reguły nawet tych długoterminowych. Niemniej jednak w przypadku wstrzymania wypłat, może dojść do masowej wyprzedaży akcji spółki, co odciśnie swoje piętno na jej notowaniach.

Kiedy firmy wypłacają dywidendy?

Można powiedzieć, że w tej kwestii spółka ma wolną rękę. Poniżej omówimy sposoby, w jakie zarząd może określa wysokość wypłacanych dywidend:

Brak ustalonej polityki

Jeśli spółka nie ma ustalonej polityki regulującej dywidendy, zarząd może swobodnie określić, kiedy i czy zostaną one wypłacone. To niczym stąpanie po cienkim lodzie, tak więc nic dziwnego w tym, że akcje o zmiennej polityce dywidendowej są o bardziej podatne na wahania w porównaniu akcji o stałej polityce dywidendowej.

Stały udział procentowy w podziale zysków z dywidend

Pewne firmy zwykły wypłacać stały procent swoich zysków w formie dywidendy. Będąc w takiej sytuacji, akcjonariusze mogą odetchnąć z ulgą, pod warunkiem, że spółka nie wypłaci więcej, niż pozwalają na to jej możliwości. Niemniej jednak procent dla udziałowca potrafi być niezbyt satysfakcjonujący.

Stała lub rosnąca dywidenda

Decydując się na zakup akcji spółki ze stałą polityką dywidendową, nie masz co liczyć na wzrost ilości wypłacanych środków. W tym wypadku akcjonariusze otrzymują stałą wypłatę za każdym razem. Natomiast wzrost dywidendy oznacza, że będzie zwiększać się jej wartość w określonych odstępach czasu. Jak wszędzie, tak i w tym wypadku, nigdy nie masz 100% pewności, że spółka sprosta oczekiwaniom swoich udziałowców. Kiedy spółka decyduje się na wypłatę mniejszej ilości dywidendy, cena akcji może drastycznie spaść.

Uważaj na wypłaty dywidend

Nie pozwól, aby sama dywidenda przysłoniła Ci zdrowy rozsądek. Kiedy spółka decyduje się na wypłatę, może to odcisnąć swoje piętno na jej notowaniach. Korzystając ze wskaźnika wypłat, warto sprawdzić na własną rękę, czy spółka rzeczywiście jest w stanie wypłacać dywidendy.

Co więcej, należy wziąć pod uwagę sposób, w jaki realizowane są wypłaty. Zdarza się, że spółki wydają kolejne akcje, które są następnie wykorzystywane do wypłacenia dywidendy, co w konsekwencji może obniżyć notowania spółki i tym samym uszczuplić przyszły zwrot z inwestycji.

Ponadto, wypłata dywidend potrafi niekorzystnie wpłynąć na rozwój firmy. Spółka dysponująca skromnym budżetem ma ograniczone możliwości inwestycyjne, przez co staje się mniej konkurencyjna.

Alternatywnym rozwiązaniem dla wypłacania dywidend jest wykup akcji. Niektóre spółki korzystając ze swoich zysków, odkupują własne akcji notowane na giełdzie. W rezultacie spada liczba akcji, będących w obiegu, a co za tym idzie, wzrasta zysk na jednego akcjonariusza. W ten sposób udziałowiec znajdzie się w lepszym położeniu.

Które firmy wypłacają większe dywidendy?

Wysokość dywidend różni się w zależności od spółki. Znane spółki (istniejące od dłuższego czasu na rynku) i osiągające pokaźne, przewidywalne zyski, są bardziej skłonne do wypłaty dywidend. Oto przykłady takich spółek:

• Spółki naftowe i gazowe
• Banki oraz instytucje finansowe
• Firmy farmaceutyczne
• Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej

Świeże startupy i spółki, odnotowujące silny wzrost, na ogół nie wypłacają dywidend, a jeśli już do tego dochodzi, są to raczej skromne kwoty. Nowa działalność niesie za sobą wysokie koszty, a nawet straty. Pomyśl teraz o spółkach pokroju Uber lub Google. Takie firmy mają tendencję do inwestowana swoich pieniędzy w nowe projekty i rozwój, aby w przyszłości zapewnić jeszcze większy zysk swoim udziałowcom.

Będąc akcjonariuszem, możesz czerpać korzyści z akcji na dwa sposoby: poprzez dywidendę lub wzrost cen akcji. Kiedy zarząd ma łeb na karku i reinwestuje swoje zyski w inteligentny sposób, korzysta na tym cała spółka, zwiększając swoją rentowność. Niemniej jednak i w tym wypadku warto patrzeć na ręce zarządu, ponieważ zwrot z czynionych inwestycji powinien być większy od zysku wygenerowanego w drodze wykupu własnych akcji.

Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej często wypłacają wysokie dywidendy

Czy firmy zawsze wypłacają dywidendy?

Na rynku funkcjonują firmy, które nigdy nie zamierzają wypłacać dywidend. Niektóre spośród największych spółek po prostu nie widzą takiej konieczności, ponieważ cena ich akcji rośnie z roku na roku w błyskawicznym tempie. Świetnym przykładem są tutaj firmy, takie jak Apple, czy Google. Inwestowanie w akcje spółek, które nie wypłacają dywidend, w praktyce może okazać się bardziej dochodowe. Cena akcji, rosnąca niczym grzyby po deszczu, dodatkowo spotęguje twój zwrot z poczynionej inwestycji!

Nawet w przypadku spółek wypłacających dywidendy punktualnie niczym szwajcarski zegarek, od czasu do czasu zdarzają się obsunięcia. Istnieje wiele powodów, dla których spółka wstrzymuje wypłatę całości bądź części dywidendy, a są to między innymi nowe inwestycje lub przejęcia, które w dłuższej perspektywie mogą prowadzić do jeszcze wyższego zwrotu z inwestycji.

W przypadku akcjonariuszy wysokość otrzymywanej dywidendy zależy również od rodzaju akcji: akcje uprzywilejowane lub zwykłe mogą mieć różne wartości procentowe dywidendy.

Inwestycje dywidendowe

W przypadku inwestycji długoterminowych, polegających na przechowywaniu akcji, dywidendy stają się kolejną szansą na zarobek. Nawet jeśli kurs akcji spada, dodatni zwrot z inwestycji może być osiągnięty w formie dywidendy, co szczególnie tyczy się inwestycji zaplanowanych na dłuższy okres (nawet kilku lat).

Na ogół dywidendy stanowią dość stabilny rodzaj inwestycji, z którym wiąże się mniejsze ryzyko. Z tego powodu inwestycje dywidendowe są postrzegane, jako bezpieczne operacje. Co więcej, większość spółek, wypłacających dywidendy, to stabilne organizacje z bogatą historią. Kiedy skupiamy się na dywidendach, cena akcji przestaje grać pierwsze skrzypce. Doskonałym przykładem tego rodzaju stabilnych spółek, jest firma Shell. Inwestując w akcje ze stałą wypłatą dywidend, można osiągnąć stabilny dochód.

Skąd mam wiedzieć, kiedy firma wypłaca dywidendy?

Z reguły spółki precyzyjnie określają datę i godzinę wypłat. Kierując się tymi informacjami, brokerzy internetowi są w stanie prezentować przejrzyste zestawienia, zawierające wszelkie daty wypłat dywidend. Ponadto, do dyspozycji mamy niezwykle poręczne kalendarze online, przedstawiające wszystkie terminy płatności. Doskonałym przykładem jest kalendarz dywidendowy na stronie thestreet.com.

Kalendarz dywidendowy pokazuje, kiedy nastąpi wypłata dywidend.

Czym jest dywidenda tymczasowa?

Większość spółek dokonuje wypłat raz w roku. Jednakże istnieją spółki, które robią to okresowo, wypłacając część dywidendy, ustalonej na podstawie całorocznego obrotu. Pod koniec roku finansowego ustala się wtedy, ile dywidend pozostało do wypłacenia. Spółki mogą podjąć decyzję o wypłacie dywidendy raz na kwartał lub dwa razy w roku.

Sprawdź, w jaki sposób wypłacane są dywidendy okresowe na stronie internetowej Shell

Dlaczego warto reinwestować w dywidendę

Wielu inwestorów postrzega swoją dywidendę jako źródło zaskórniaków, wykorzystując ją, na przykład, do opłacenia zasłużonego urlopu. Niemniej jednak reinwestowanie w dywidendy w dłuższej perspektywie znacząco zwiększa osiągi inwestycyjne. A to wszystko dzięki wspaniałemu mechanizmowi gwałtownego wzrostu. Nikt inny, jak nie sam Albert Einstein, nazwał procent składany ósmym cudem świata.

Regularnie reinwestując w dywidendy, wciąż będziesz zgarniać odsetki od reinwestowanej kwoty. To właśnie stąd bierze się określenie procent składany lub, jak kto woli, odsetki od odsetek. W dłuższej perspektywie procent składany zaowocuje tłuściutkim zwrotem. Skupmy się na poniższym przykładzie, w którym inwestujemy 10 000 USD rocznie przy średniej stopie procentowej wynoszącej 8%.

• Po 10 latach inwestowania, łączna suma inwestycji wynosi 100 000 USD, a mamy uskładane łącznie 156 000 USD (X1,5).
• Po 30 latach inwestowania, łączna suma inwestycji wynosi 300 000 USD, a uskładało się 1 223 458 USD (X4).
• Po 50 latach inwestowania, łączna suma inwestycji to już 500 000 USD, a dostępne środki to 6 196 717 USD (X12).

W jaki sposób obliczyć stopę dywidendy?

Obliczanie stopy zwrotu z inwestycji w udział to pestka. Wystarczy wziąć całkowitą kapitalizację rynkową (całkowitą wartość wydanych akcji) i podzielić ją przez całkowitą dywidendę.

Kolejna metoda obliczania stopy zwrotu z dywidendy polega podzieleniu wartości dywidendy na jedną akcję przez cenę jednej akcji. Kiedy na przykład pojedyncza akcja kosztuje 10 USD, a zwrot z inwestycji wynosi 1 USD, otrzymujesz zwrot z dywidendy w wysokości jednego procenta.

Pozostałe formuły dywidendowe

Jakby nie patrzeć, stopa dywidendy to zaledwie drobna część naszego wywodu. Ponadto, należy wziąć pod uwagę wskaźnik wypłaty dywidendy, który oblicza się, dzieląc stopę dywidendy przez zysk. W ten sposób określasz, jaką część zysku spółka wypłaca w formie dywidendy.

Co więcej, warto dowiedzieć się, jaka część wolnych przepływów pieniężnych jest wypłacana w formie dywidendy. Innymi słowy, wolne przepływy to środki pieniężne generowane przez firmę, które są następnie wydawane. Wskaźnik ten obliczamy, dzieląc wyemitowane dywidendy przez wolne przepływy pieniężne.

Dzięki przedstawionym formułom będziesz w stanie określić stopień bezpieczeństwa wypłacanych dywidend. Pamiętaj, spółki podejmujące duże ryzyko z myślą o zadowoleniu swoich klientów, mogą niekorzystnie wpłynąć na swoje osiągi w dłuższej perspektywie czasu.

Wpływ dywidend na stan umysłu

Dywidendy potrafią odcisnąć swoje piętno na samopoczuciu każdego inwestora zarówno w pozytywnym, jak i negatywnym znaczeniu. Z jednej strony, poprawiają samoocenę. Ponadto, kiedy inwestor regularnie otrzymuje wypłaty, wzrasta jego zaufanie wobec spółki, nie wspominając o tym, że dywidendy stanowią doskonałą ochronę przed inflacją.

Należy jednak wziąć pod uwagę, że wysokie wypłaty dywidend zagrażają przyszłemu wzrostowi ich wartości, a także uszczuplają budżet inwestycyjny spółki, tym samym hamując jej rozwój.

W jaki sposób fundusze wypłacają dywidendy?

Fundusze inwestycyjne również mają możliwość realizacji wypłat dywidend. Inwestując w fundusz lub ETF, stajesz się jego uczestnikiem. Z kolei, jako uczestnik nabywasz prawa do części inwestycji funduszu. Następnie fundusz inwestuje pieniądze wszystkich uczestników, przykładowo, w udziały lub obligacje.

W dalszej kolejności niektóre fundusze wypłacają odsetki od obligacji i dywidendy od akcji osobom, uczestniczącym w funduszu. Łączna kwota następnie jest wypłacana w formie dywidendy. Pozostałe fundusze korzystają z innych rozwiązań, automatycznie reinwestując dywidendy. To szalenie istotne, aby uważnie zapoznać się z ogólnymi warunkami funkcjonowania funduszu i uniknąć obudzenia się z ręką w nocniku.

Jakie zasady i przepisy regulują dywidendy

Spółki, które decydują się na wypłatę dywidendy, muszą przestrzegać określonych zasad i przepisów. Pierwszorzędnym celem wypłaty dywidendy jest podział zysku. W związku z tym dozwolony jest jedynie podział dywidendy, pochodzącej z zysku lub rezerw na zysk. Spółkom surowo zabrania się wypłacania dywidend z obowiązkowych rezerw ustawowych lub z kapitału własnego.

Zachodzą pewne okoliczności, w których spółka może pożyczyć pieniądze na wypłatę dywidendy. Jest to dopuszczalne, kiedy spółka znajduje się w posiadaniu wystarczających rezerw, ale nie dysponuje dostateczną ilością środków pieniężnych. Należy jednak pamiętać o tym, że spółka będzie musiała ponieść koszty finansowania, które mogą negatywnie wpłynąć na jej rentowność.

Akcjonariusze mają decydujący głos w podejmowaniu decyzji odnośnie do wysokości dywidendy, co daje im realny wpływ na ustalanie polityki dywidendowej w trakcie zebrań udziałowców.

Jaki wpływ mają przejęcia?

Czasami zachodzą pewne szczególne okoliczności, w których dywidenda grają pierwsze skrzypce. Przykładowo, spółka może zdecydować się na sprzedaż części przedsiębiorstwa. Wtedy to spółka otrzymuje tzw. cenę nabycia. Kwota ta jest następnie wypłacana akcjonariuszom w formie dywidend. W zależności od podjętej decyzji udziałowcy otrzymają dywidendę w formie pieniężnej lub w formie akcji.

Historia dywidendy

Dywidendę wynaleźli i opracowali Holendrzy. Pierwsze giełdy powstały w Holandii w 1602 roku, a wraz z nimi utworzono VOC (Holenderską Spółkę Wschodnioindyjską). Spółka VOC potrzebowała ogromnych nakładów finansowych, niezbędnych do przeprowadzenia kosztownych ekspedycji na całym świecie. Ówczesny zarząd złożył obietnicę swoim inwestorom: w zamian za udzielone wsparcie materialne otrzymali oni akcje, które miały posłużyć jako podstawa do podziału zysku. Spółka wypłacała ponad 18% wartości tych akcji. Ta polityka „dywidendowa” była konsekwentnie realizowana do 1800 roku. Inwestując w akcje VOC w tamtych czasami, osiągało się wręcz bajeczne zwroty!